Chùa Long Thành

Chùa Long Thành còn gọi là chùa Xẻo Son tọa lạc ở ấp Long Thuận, xã Lưu Nghiệp Anh, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh - là một trong những ngôi chùa giàu truyền thống cách mạng.

Cổng chùa Long Thành

Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chùa Long Thành là trụ sở của cách mạng. Tại đây thường xuyên có các cơ quan của huyện và xã về đóng như: Thường trực Huyện ủy, Huyện đội, Đảng ủy xã Lưu Nghiệp Anh và nhiều bộ phận khác. Các vị sư và bà con phật tử của chùa bất chấp nguy hiểm sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình để bảo vệ cán bộ, bảo vệ cơ sở cách mạng… Từ đó, ngôi chùa được xem là chỗ dựa vững chắc để cán bộ ta hoạt động và là cái nôi của phong trào cách mạng ở địa phương. Chính tại nơi đây đã xuất phát nhiều trận đánh, đã khởi xướng nhiều phong trào đấu tranh chính trị.

Chánh điện chùa Long Thành

Chùa Long Thành được nhà sư Nguyễn Công pháp danh Thiện Trí quê quán ở Ô Môn - Cần Thơ đứng ra xây cất vào năm 1908. Lúc mới tạo dựng ngôi chùa đơn sơ bằng tre lá. Qua thời gian, nhà sư Nguyễn Công cùng với bà con phật tử luôn chăm lo sửa ngôi chùa để làm nơi tu hành cho các phật tử. Năm 1920, nhà sư Nguyễn Công được Trung ương Hội Chủ tăng đề cử phong tặng Hoà Thượng pháp danh Thiện Trí theo hệ phái Thiền Lâm và từ đây ngôi chùa cũng được đặt tên chính thức là chùa Long Thành.

Ngay từ những ngày tiền khởi nghĩa Cách mạng tháng 8/1945, chùa Long Thành lúc này do nhà sư Phạm Văn Thạnh pháp danh Huệ Phúc trụ trì đã hiến sân chùa cất trụ sở làm cơ quan để cách mạng tập hợp lực lượng luyện tập quân sự chuẩn bị khởi nghĩa. Cách mạng tháng Tám bùng nổ, Thanh niên Tiền phong huyện Trà Cú do đồng chí Phan Lê Văn Tồn, Cao Phát Thành, Đỗ Văn Nại lãnh đạo đã huy động lực lượng Thanh niên Tiền phong và quần chúng trong đó có lực lượng của chùa Long Thành xuống đường nổi dậy bao vây cướp chính quyền xã Lưu Nghiệp Anh rồi phối hợp cùng lực lượng toàn huyện Trà Cú khởi nghĩa giành thắng lợi vào ngày 25/8/1945.

Bước sang giai đoạn trường kỳ kháng chiến, tháng 4/1946, chùa Long Thành được chọn làm căn cứ Huyện ủy để các cán bộ xã đến liên hệ làm việc. Tháng 1/1947, địch mở nhiều cuộc hành quân cả thủy, không quân vào địa bàn Trà Cú đàn áp phong trào cách mạng. Tại Lưu Nghiệp Anh, địch cho tàu chiến đổ bộ lên ấp Vàm, Long Thuận bắn phá, đốt nhà, cướp bóc tài sản, hãm hiếp phụ nữ, nhiều gia đình sau đó phải tản cư vào chùa tránh giặc. Cũng trong thời điểm này, các vị sư của chùa cho phá bỏ một phần ngôi chính điện nhằm không cho địch đóng quân. Đặc biệt, trong khuôn viên chùa có một tháp cao đựng hài cốt Hoà thượng Thích Thiện Trí, mỗi khi có tàu địch tuần tiễu cán bộ ta leo lên quan sát, nếu thấy cần thiết dùng trống, mõ đánh làm tín hiệu để cán bộ cùng với nhân dân ẩn tránh. Ngoài ra, nhà chùa còn phân công sư tăng Trần Văn Hiển pháp danh Thiện Danh tổ chức lớp học để dạy cho các em trong vùng. Sư Trần Văn Hiển sau đó tình nguyện tham gia vào bộ đội thuộc đơn vị Trung đoàn 109, rồi Trung đoàn 111 Quân khu 8. Đến năm 1954, đồng chí Trần Văn Hiển tập kết ra Bắc.

Từ năm 1954 đến năm 1959, chùa Long Thành là cơ quan của Đảng ủy xã. Các đồng chí Lâm Trí Viễn, Thái Văn Xiêng, Năm Nhiêu là cán bộ huyện cũng thường xuyên có mặt ở đây.

Sau Đồng Khởi năm 1960 đến năm 1962, đồng chí Thái Văn Khanh (Hai Quân) Phó Bí thư xã tổ chức một tổ công binh chế tạo vũ khí, phục vụ chiến đấu bảo vệ căn cứ. Công trường được đặt trong khuôn viên chùa cách chính điện khoảng 120m về hướng đông nam. Công trường đã tận dụng bom, mìn lép của địch chế tạo được trên 8.000 quả mìn, lôi và lựu đạn…

Tháng 10/1966, địch mở một cuộc càn quét lớn vào vùng Xẻo Son, chúng dùng 49 trực thăng, 13 tàu chiến lớn nhỏ, đổ hai Trung đoàn 14,16 thuộc Sư đoàn 9 ngụy, bên dưới có hai xe lội nước, trên bầu trời có phi cơ yểm trợ tiến đánh khu căn cứ của ta. Lực lượng của ta kiên cường đánh trả, bẻ gãy nhiều đợt tấn công của địch làm cho chúng nhiều tổn thất. Sau cuộc càn quét ấy ngơi chùa bị hư hỏng nặng do trúng nhiều bom pháo của địch. Sau đó nhà chùa cùng với bà con phật tử tu sửa lại. Đồng thời, nhà chùa còn hiến cho cách mạng gỗ để đóng xuồng làm phương tiện phục vụ hậu cần chiến đấu.

Những năm 1969-1973, chùa lại là cơ quan của Phòng Tổ chức Huyện ủy và đơn vị du kích xã Lưu Nghiệp Anh, xã Ngãi Xuyên. Giai đoạn này Mỹ ngụy khủng bố ác liệt, chúng dùng máy bay oanh kích, rải chất khai hoang xuống vùng Long Thuận làm cho ngôi chùa bị hư hỏng nặng nề, một nhà sư bị thương, một số cán bộ đã hi sinh cùng 4 người dân đã thiệt mạng. Sau đó ta vận động nhân dân phần đông là phật tử cả người Kinh và người Khmer trên 1.000 người kéo về xã đòi phải bồi thường thiệt hại.

Rồi ngày 30/4/1975 lịch sử đã đến, miền Nam hoàn toàn giải phóng ngôi chùa cũng được sửa sang lại để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tôn giáo của phật tử, chùa lập ban hộ tự đồng thời Tỉnh hội Phật giáo Trà Vinh bố trí sư cô Diệu Đường xuống nhập tự và trụ trì đến nay.

Chùa Long Thành đã đóng góp một phần vào công cuộc giải phóng đất nước, góp phần vào thành tích chung trong trang sử của Đảng bộ quân dân Trà Cú, Đảng bộ quân dân Trà Vinh anh hùng và xứng đáng trở thành di tích lịch sử cấp tỉnh. Ngày 21/7/2009, Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh đã ra Quyết định số 1367/QĐ-UBND công nhận chùa Long Thành là di tích lịch sử cấp tỉnh.

Tường Đoan (Nguồn: Cổng thông tin điện tử tỉnh Trà Vinh)

Cổng TTĐT huyện Trà Cú - 25/02/2021

Chùa Sắc Tứ Long Hội (Huyện Tân Phước)

Lịch Sử Chùa Sắc Tứ Long Hội (Huyện Tân Phước)

Chùa Sắc tứ Long Hội tọa lạc tại số 2052 ấp Tân Phú, xã Tân Hòa Thành, huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang. Hiện nay do Thượng tọa Thích Phước Lạc đương nhiệm trụ trì.

Chùa Sắc Tứ Long Hội được xây dựng vào khoảng năm 1863. Thế nhưng các tư liệu buổi ban đầu do ai tạo dựng thì không rõ. Chỉ biết những năm đầu thế kỷ XX, Hòa thượng Thích Tâm Thân tu tập và hành đạo tại đây. Thế rồi cũng như nhiều ngôi tự viện khác, do ảnh hưởng của hai cuộc chiến tranh vệ quốc, ngôi chùa dần bị hoang phế.

Đến năm 1927, người dân làng Tân Hòa Thành đã lên chùa Linh Phước (Phật Đá) Bà Bèo thỉnh Hòa thượng Thích Hoằng Thông về làm trụ trì, hướng dẫn Phật tử tu tập.

Chùa Hòa Minh (Huyện Chợ Gạo)

Lịch Sử Chùa Hòa Minh (Huyện Chợ Gạo)

Chùa Hòa Minh tọa lạc tại ấp Tân Tỉnh, xã Song Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Trung Chánh đương nhiệm trụ trì.

Nằm ẩn mình hiền hòa giữa xóm làng quanh năm bóng dừa che phủ. Chùa Hòa Minh do ông Nguyễn Văn Mau phát tâm hiến đất và xây dựng vào năm 1930. Lúc đầu chùa chỉ là một thảo am nhỏ được làm bằng tre lá, những vị bô lão tại địa phương hằng ngày thay phiên nhau đến lo hương khói.

Năm 1982, Phật tử bổn tự thỉnh Đại đức Thích Quảng Độ về trụ trì. Thời gian này thầy Quảng Độ cùng bá tánh và Phật tử địa phương cho xây dựng lại chùa khang trang, mái lợp tole, cột gỗ, vách tường. Nhưng sau chuyến hành hương Chợ Gạo - Hà Nội năm 2006, thầy Quảng Độ đã không về lại chùa nữa.

Chùa Trường Khánh (Huyện Chợ Gạo)

Lịch Sử Chùa Trường Khánh (Huyện Chợ Gạo)

Chùa Trường Khánh tọa lạc tại ấp Bình Hoà, xã Long Bình Điền, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang; hiện nay là trụ sở làm việc của Ban Trị sự GHPGVN huyện Chợ Gạo.

Chùa Trường Khánh còn có tên gọi khác là “Trùng Khánh Cổ Tự”. Chùa được thành lập vào khoảng năm 1880 bằng cây lá đơn sơ trên một cái gò cao ngoài đồng trống để thờ các tượng Phật bằng đất do các mục đồng trông lúc chăn trâu rãnh rỗi nặng lên. Cũng chính vì vậy mà tên gọi đầu tiên của nơi này là “chùa Mục Đồng”.

Thiền Tự Từ Minh (Huyện Chợ Gạo)

Lịch Sử Thiền Tự Từ Minh (Huyện Chợ Gạo)

Thiền tự Từ Minh tọa lạc tại ấp Bình Hưng Hạ, xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang. Hiện nay do Đại đức Thích Đạt Ma Chí Lãng trụ trì.

Ngôi thiền tự này gắn liền với quá trình hành đạo của Đại đức Thích Đạt Ma Chí Lãng, thế danh Phạm Bửu Kiên, sinh năm 1979; Thầy phát tâm xuất gia học đạo với Hòa thượng Thích Nhật Quang tại Thiền viện Thường Chiếu (tỉnh Đồng Nai) vào năm 1998.

Chùa Đức Hòa (Huyện Chợ Gạo)

Lịch Sử Chùa Đức Hòa (Huyện Chợ Gạo)

Chùa Đức Hòa tọa lạc tại ấp Hòa Lạc, xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, Tiền Giang; hiện nay do Sư cô Thích Nữ Phúc Thuận đương nhiệm trụ trì.

Chùa Đức Hòa hay còn gọi là "Đức Hòa Cổ Tự" được thành lập vào năm 1875. Thế nhưng những tư liệu ban đầu của ngôi chùa này hiện không còn lưu giữ được nhiều. Căn cứ các long vị hiện tôn thờ tại chùa cho biết giai đoạn đầu chùa đã trải qua bốn đời trụ trì như sau:

- Đời trụ trì thứ nhất là Hòa thượng Thích Huệ Nhựt.

- Đời trụ trì thứ hai là Hòa thượng Thích Như Huệ, húy Thông Minh.

- Đời trụ trì thứ ba là Hòa thượng Yết-ma Thích Thiện Hộ.

Trong hai cuộc chiến tranh vệ quốc, chùa Đức Hòa là một trong những cơ sở che dấu cán bộ hoạt động cách mạng giải phóng quê hương.

Chùa Phật Huệ (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Phật Huệ (TP. Gò Công)

Chùa Phật Huệ tọa lạc tại địa chỉ số 114, đường Nguyễn Văn Côn, phường 2, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Minh Lộc đương nhiệm trụ trì.

Chùa Phật Huệ được thành lập vào năm 1953 do bà Hội đồng Viên hỷ cúng đất cho Giáo hội xây Chùa và mời Hòa thượng Thích Thiện Pháp, thế danh Nguyễn Văn Lai về làm trụ trì.

Chùa Thanh Trước (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Thanh Trước (TP. Gò Công)

Chùa Thanh Trước tọa lạc tại khu phố Thuận An (Gò Tre), phường Long Thuận, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Thượng tọa Thích Minh Chánh đảm nhiệm điều hành Phật sự.

Thuở xưa Gò Tre là vùng đất màu mở, người dân đa phần sống bằng nghề nông, hình ảnh trẻ em ngồi trên lưng trâu thổi sáo hay đùa giỡn dưới rặng tre xanh rất quen thuộc.

Tiền thân chùa Thanh Trước là do các trẻ mục đồng dựng lên vào thập niên 20 của thế kỷ 19 (khoảng từ năm 1815 – 1826). Một hình thức đùa giỡn khá phổ biến của các trẻ mục đồng là dùng đất nặng thành các tượng Phật, Thánh … để bày biện thờ cúng. Căn chòi nhỏ do các trẻ dựng lên dần có nhiều tượng Phật và vì được vái lạy hàng ngày nên rất linh thiêng, người dân trong vùng thời đó đặt tên cho chòi tranh này là chùa Phật Linh.

Chùa An Sơn (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa An Sơn (TP. Gò Công)

Chùa An Sơn tọa lạc tại địa chỉ số 28, đường Nguyễn Thái Học, khu phố 3, phường 1, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Nguyên Minh đương nhiệm trụ trì.

Vào năm 1942, với tấm lòng hảo tâm mộ đạo Cư sĩ Phật tử Đỗ Văn Thường phát tâm cúng hiến 782 m² đất cho ông Phạm Văn Khiêm tức Tỳ kheo Thích Thiện Minh thành lập chùa để làm nơi cho đồng bào Phật tử quanh vùng quy hướng nương tựa tu tập Phật pháp.

Chùa Long Đức (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Long Đức (TP. Gò Công)

Chùa Long Đức tọa lạc tại ấp Sơn Qui B, xã Tân Trung, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Thượng tọa Thích Nguyên Thanh đương nhiệm trụ trì.

Chùa Long Đức trước kia là một ngôi chùa lá đơn sơ do cố Hòa thượng Thích Thiện Thông sáng lập vào 1947 trên diện tích 4.550 m² (hiện tại chỉ còn 3.800 m²).

Từ năm 1959 đến năm 1962, cùng với sự góp sức của quý nam nữ Phật tử, các hạng mục của chùa từ Chánh điện, hậu Tổ cho đến cổng Tam quan đã được lần lượt thay thế bằng bê tông và mái ngói.

Đến năm 1971 thì phần hậu liêu và nhà trù tiếp tục được tu sửa hoàn chỉnh. Năm 1991 do mái ngói cùa ngôi Chánh điện bị hư mục nên cố Ni sư Thích Nữ Diệu Kỉnh đã cho thay thế bằng lớp ngói mới.

Từ năm 2000 được sự cho phép của các cơ quan chức năng, Hòa thượng Thích Thiện Tánh đã lần lượt cho chỉnh trang và xây thêm các hạng mục mới bao gồm: Tượng đài Quan Âm lộ thiên, nhà giảng, nhà khách, tượng đài Phật A Di Đà, tượng đài Phật Di Lặc, tháp cốt, cổng Tam quan mới và tường rào khuôn viên chùa.

Chùa Long Đức thuộc hệ phái Phật giáo Bắc tông, kể từ khi thành lập cho đến nay, chùa đã trãi qua bốn đời trụ trì, bao gồm:

1. Cố Hòa thượng Thích Thiện Thông húy Tâm Ngọ, khai sơn và trụ trì chùa Long Đức từ năm 1947 đến năm 1981.

2. Cố Thượng tọa Thích Chơn Tâm, giám tự chùa Long Đức từ năm 1982 – 1987.

3. Cố Ni sư Thích Nữ Diệu Kỉnh, trụ trì chùa Long Đức từ năm 1988 đến năm 1991.

4. Hòa thượng Thích Thiện Tánh trụ trì chùa Long Đức từ năm 1992 cho đến khi viên tịch vào ngày 29 tháng 5 năm 2018, trụ thế 73 năm.

5. Thượng tọa Thích Nguyên Thanh được Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Tiền Giang bổ nhiệm trụ trì chùa Long Đức vào ngày 25 tháng 4 năm 2019, theo tinh thần quyết định số 005/QĐ-BTS.

Thượng tọa Thích Nguyên Thanh thế danh Lê Thanh Vũ, sinh năm 1975. Thầy phát tâm xuất gia tu học với Hòa thượng Thích Thiện Tánh vào năm 1982 tại chùa Linh Sơn.

Thầy được Hòa thượng Bổn sư cho theo học các chương trình Phật học trong nước và du học, làm nghiên cứu sinh chương trình Thạc sĩ, Tiến sĩ tại Ấn Độ. Sau đó về nước và tham gia giảng dạy tại các trường Phật học trong nước và tiếp nối hạnh nguyện của Tổ thầy hoằng dương Phật pháp nơi bổn Tự Long Đức

Kể từ khi được thành lập cho đến nay, trải qua các đời trụ trì, chùa Long Đức luôn đóng góp một vai trò quan trọng đối với đời sống sinh hoạt tâm linh của đồng bào Phật tử trong khu vực.

Trong giai đoạn hai cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc, chùa Long Đức còn là nơi che chở cho cán bộ chiến sĩ cách mạng làm nhiệm vụ.

Ngày nay, cùng với sự phát triển của Phật giáo cả nước, những đổi mới của chùa Long Đức đã góp phần không nhỏ trong việc tạo nên diện mạo chung của Phật giáo thành phố Gò Công trong đương đại.

Một số ảnh tư liệu:

Ban Biên Tập Lịch Sử Tự Viện Tỉnh Tiền Giang

Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Đồng Tháp - 03/08/2025

Chùa Bửu Linh (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Bửu Linh (TP. Gò Công)

Chùa Bửu Linh tọa lạc tại ấp 5, xã Bình Xuân, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Thiện Huệ giám tự.

Chùa Bửu Linh được thành lập vào năm 1954 do Hòa thượng Thích Thiện Hoa thế danh Trần Văn Lầu xây dựng trên phần đất nhà để làm nơi tu tập. Ban đầu chùa được làm với hình thức bán kiên cố, mái lợp tole, tường gạch, nền cán xi măng.

Chùa Bửu Minh (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Bửu Minh (TP. Gò Công)

Chùa Bửu Minh tọa lạc tại khu phố 2, phường 5, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Huệ Thiện đương nhiệm trụ trì.

Chùa Bửu Minh do Hòa thượng Thích Bửu Thắng thành lập năm 1958 trên phần đất nhà có diện tích hơn 1.000 m². Hòa thượng có thế danh là Huỳnh Văn Giác, sinh năm 1917, xuất gia tu học tại chùa Vĩnh Hựu, sau mới về lại quê nhà cất lên ngôi Chùa để tu tập và hoằng dương Phật pháp.

Chùa Bửu Hưng (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Bửu Hưng (TP. Gò Công)

Chùa Bửu Hưng tọa lạc tại ấp 2, xã Bình Xuân, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Bửu Tấn đương nhiệm trụ trì và điều hành Phật sự.

Chùa Bửu Hưng được thành lập vào năm 1855 do một vị Hòa thượng (Không còn nhớ họ tên, hiện vẫn còn nấm mộ đất sau vườn của chùa) từ quê hương miền Trung về vùng đất Gò Công này tạo lập chùa tu hành, hoằng dương Phật Pháp. Sau thời gian Hòa thượng viên tịch, chùa không ai trong coi, chỉ có bà con quanh vùng thường lui tới thắp nhang ngôi Tam bảo. Lúc này ngôi chùa chỉ được làm bằng cây lá đơn sơ.

Chùa Bửu Thanh (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Bửu Thanh (TP. Gò Công) 

Chùa Bửu Thanh tọa lạc tại số 29 đường Thủ Khoa Huân, phường 5, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Hòa thượng Thích Thiện Kiên đương nhiệm trụ trì.

Chùa Bửu Thanh được Hòa thượng Thích Bửu Thông thành lập vào năm 1970 bằng cây lá đơn sơ trên phần đất gia tộc có diện tích là 1.000 m² để làm nơi an tịnh tu tập.

Về sau, theo thời gian, do nhu cầu tu học của đồng bào Phật tử tại địa phương nên Hòa thượng dần dần tu bổ khang trang hơn với hình thức bán kiên cố, mái lợp tole, tường gạch, nền lát gạch men.

Chùa Thiên Liên (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Thiên Liên (TP. Gò Công)

Chùa Thiên Liên tọa lạc tại số 224 đường Võ Duy Linh, phường 1, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Quảng Hiếu đảm nhiệm chăm lo hương khói và điều hành Phật sự.

Năm 1955, với tấm lòng chánh tín mộ đạo, bà thí chủ Lâm Tố Liêng phát tâm hiến cúng phần đất có diện tích 7.300 m² để xây dựng ngôi chùa với diện tích 80 m² bằng chất liệu bê tông cốt thép, mái lợp ngói, vách tường, nền gạch. Sau đó bà xây thêm ngôi Hậu đường rộng 200 m² cũng bằng chất liệu bê tông cốt thép để phục vụ sinh hoạt tu học cho chư Tăng.

Sau khi xây dựng xong, Phật tử Lâm Tố Liêng đã đến thỉnh Hòa thượng Thích Hoằng Minh, về trụ trì và hoằng dương Phật pháp.

Chùa Kim Quang (TP. Gò Công)

Lịch Sử Chùa Kim Quang (TP. Gò Công)

Chùa Kim Quang tọa lạc tại xã Long Hoa, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Trung Định đảm nhiệm điều hành Phật sự.

Ngôi chùa Kim Quang được Đại sư Như Thành thành lập vào năm 1815. Tuy nhiên giai đoạn này ngôi chùa chỉ là am tranh đơn sơ để làm nơi cho Hòa thượng tịnh tu.

Mãi đến năm 1885, vị đệ tử của Đại sư Như Thành là Hòa thượng pháp húy Thanh Nguyệt, tự Phổ Hiền, hiệu Thừa Châu, sinh năm 1855, mới xây dựng thành một ngôi Chùa khang trang theo kiến trúc nhà rường gồm có 3 gian hai chái bằng cột gỗ, mái lợp ngói âm dương và có hiệu là “Kim Quang Thiền Tự”.

Tịnh Xá Ngọc Hiệp (TP. Gò Công)

Lịch Sử Tịnh Xá Ngọc Hiệp (TP. Gò Công)

Tịnh xá Ngọc Hiệp tọa lạc tại số 53 đường Thủ Khoa Huân, phường 2, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Hòa thượng Thích Giác Pháp đảm nhiệm điều hành Phật sự.

Tịnh xá Ngọc Hiệp do Hòa thượng Thích Giác Lý, Trưởng Giáo đoàn 5 thuộc Hệ phái Khất sĩ thành lập năm 1970.

Hòa thượng Thích Giác Lý người quê tại Gò Công, sau thời gian theo Tổ sư Minh Đăng Quang xuất gia tu học và vân du hành đạo. Năm 1969, Ngài trở về thăm quê nhà, bấy giờ được sự phát tâm của ông Phật tử Thiện Trí và bà Cần Ngọc hiến cúng khu đất có diện tích 1.198 m² tọa lạc tại số 53 đường Thủ Khoa Huân, phường 2, thành phố Gò Công, tỉnh Tiền Giang để xây dựng tịnh xá, làm nơi dừng chân tu tập và hoằng dương Phật pháp.

Đến đầu năm 1970, Hòa thượng tiến hành xây dựng tịnh xá gồm một ngôi Chánh điện bán kiên cố để thờ Phật và một số công trình phụ để cho chư Tăng lưu trú có nơi sinh hoạt.

Sau khi thành lập xong ngôi tịnh xá, Hòa thượng Giác Lý đã giao lại cho Hòa thượng Thích Giác Hà trụ trì và hướng dẫn Phật tử tu học.

Đến năm 1973, Thượng tọa Thích Giác Công về kế nhiệm trụ trì thay cho Hòa thượng Giác Hà cho đến khi đất nước độc lập (1975).

Từ năm 1975 đến năm 1987, ngôi tịnh xá Ngọc Hiệp được Thượng tọa Thích Giác Hơn đảm nhiệm trụ trì cho đến khi viên tịch vào ngày 16 tháng 2 năm 1987.

Năm 1988 Thượng tọa Thích Giác Năng được bổ nhiệm kế vị trụ trì tịnh xá Ngọc Hiệp.

Do ngôi Chánh điện tịnh xá Ngọc Hiệp lâu năm đã bị xuống cấp, năm 2002, với cương vị là người trụ trì, Thượng tọa Thích Giác Năng đã tiến hành các thủ tục xin phép trùng tu lại bằng chất liệu bê tông cốt thép kiên cố. Lễ khởi công xây dựng được tổ chức vào ngày 18 tháng 3 năm 2003 (16 tháng 2 năm Quý Mùi). Công trình xây dựng trong vòng hai năm thì hoàn thành. Lễ Hoàn công được trọng thể tổ chức vào ngày 16 tháng 2 năm Ất Dậu (2005).

Công trình được xây dựng theo kiến trúc một tầng trệt và một tầng lầu. Phần tầng lầu là Chánh điện thờ Phật được thiết kế theo hình bát giác truyền thống đặc trưng của Hệ phái Khất sĩ. Mái đúc dán ngói, các đầu đao trang trí hoa văn sen lá xếp chồng nhau uốn lượn mềm mại, vừa thể hiện được văn hóa Phật giáo phương Đông, vừa giữ được nét kiến trúc biệt truyền của Hệ phái

Phần tầng trệt là Giảng đường có không gian rộng rãi (348,75 m²) dùng để tổ chức các sự kiện lớn tại tịnh xá và các khóa tu học cho Phật tử.

Năm 2005, Thượng tọa Thích Giác Năng phát nguyện về ẩn tu tại tịnh xá Ngọc Nam (Đức Trọng, Lâm Đồng). Bấy giờ chư Tôn đức trong Giáo đoàn Hệ phái đã đề cử Hòa thượng Thích Giác Pháp (Trụ trì tịnh xá Trung Tâm, quận 6, TP. Hồ Chí Minh) kế nhiệm trông coi và điều hành Phật sự tại tịnh xá Ngọc Hiệp cho đến ngày nay.

Cũng như hầu hết các tịnh xá thuộc hệ phái Khất sĩ, vào ngày 14 và 30 âm lịch mỗi tháng đạo tràng tịnh xá Ngọc Hiệp tổ chức cúng hội; Phật tử dâng cúng vật thực, chư Tăng thuyết pháp hướng dẫn các pháp môn tu tập. Buổi tối các ngày cúng hội là lễ Sám hối. Vào ngày Chủ nhật đầu tiên của tháng là khóa tu Bát Quan Trai.

Ngoài những ngày lễ lớn trong năm như lễ Phật Đản, Vu lan, … Ngày 16 tháng 2 âm lịch hàng năm đạo tràng đều tổ chức tưởng niệm Thượng tọa Thích Giác Hơn, nguyên trụ trì tịnh xá viên tịch.

Thời gian qua, ngoài việc hướng dẫn Phật tử tu học, Hòa thượng Thích Giác Pháp cũng đã từng bước chỉnh trang lại khuôn viên tịnh xá ngày càng khang trang, xinh đẹp. Hòa thượng cũng đã hướng dẫn Phật tử tích cực hưởng ứng các phong trào an sinh xã hội do địa phương phát động. Thực hiện tốt phương châm “Đạo pháp – Dân tộc – Chủ nghĩa Xã hội của Giáo hội đề ra.

Một số ảnh tư liệu:

Ban Biên Tập Lịch Sử Tự Viện Tỉnh Tiền Giang

Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Đồng Tháp - 28/07/2025