14 tháng 8, 2022

Chùa Hạnh Phúc Tăng

Chùa Hạnh Phúc Tăng – Biểu tượng văn hóa của đồng bào Khmer ở Vĩnh Long

Chùa Hạnh Phúc Tăng theo tiếng Khmer gọi là Sanghamangala tọa lạc tại ấp Trung Trạch, xã Trung Thành, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Chùa Hạnh Phúc Tăng được xem là một biểu tượng văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào Khmer tại Vĩnh Long bởi lối kiến trúc cổ xưa rất độc đáo.

Truyền thuyết xưa kể lại, nơi đây là một khu rừng già có nhiều loài thú dữ như hổ, beo…không ai dám bén bảng tới đây. Một ngày kia có một vị tu sỹ đến đây thuần phục các loại thú trở nên hiền lành, ngoan ngoãn. Vì vậy vị sư này đặt tên chùa là Hạnh Phúc, và cái tên này tồn tại cho đến ngày nay.

Cổng chùa

Theo các nhà sư và một số tín đồ cao niên kể lại thì chùa này có niên đại cao nhất so với các chùa Khmer khác trên địa phận hai tỉnh Vĩnh Long – Trà Vinh. Chùa Hạnh Phúc Tăng được xây dựng vào năm 632 dương lịch, tức vào thế kỷ thứ VII, điều này có thể chứng minh qua số năm thành lập chùa được khắc trên vách của chánh điện. Lúc đầu chùa chỉ được xây dựng bằng cây lá đơn sơ. Đến nay, chùa đã qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa, gần nhất là vào năm 2009, 2011 và 2015.

Dù đã trải qua bao biến cố thăng trầm theo dòng thời gian, nhưng những ai đã đến đây đều bắt gặp không gian yên tĩnh, trầm mặc, thư thái bởi những cây cổ thụ hàng trăm tuổi, là nơi trú ẩn của hàng ngàn con chim làm tổ luôn ríu rít tiếng líu lo.

Không gian yên tĩnh, trầm mặc

Phía trước gian chánh điện có tượng Phật ban phước lành cao 12m thần thái uy nghiêm.

Tượng Phật phía trước Chánh Điện

Chánh điện được xây trên nền cao, lát gạch, tường bê tông kiên cố. Mái ngói lợp thành ba cấp và cấp trên cùng tạo ra độ dốc 45 độ.

Chánh điện

Trên mỗi đầu cột đều có hình nữ thần (Kayno) làm gờ đỡ mái chạm khắc khá tỉ mỉ. Giữa nóc chánh điện có đỉnh tháp nhọn cao vút với 4 mặt được trang trí nhiều họa tiết rất công phu.

Kiến trúc độc đáo mang đậm văn hóa của đồng bào Khmer

Bên trong chánh điện bài trí tượng Phật lớn là tượng đức Phật cảm thắng Ma Vương, tượng Phật đi khất thực, tượng Phật thiền định, tượng Phật nhập Niết bàn.

Trong khuôn viên chùa có các sima xây trên sân gạch, giống như các am nhỏ là nơi chôn các “hòn đá kiết giới” thiết lập ranh giới của sự tu hành.

Phía sau chánh điện là cây sala, hậu điện xây theo kiểu nhà ngang, tường gạch mái ngói. Gian giữa có bàn thờ Phật quay về hướng Đông, đây là nơi các sư sãi, phật tử hội họp, tiếp khách và là nơi tiến hành những nghi lễ khác.

Hàng năm tại chùa diễn ra nhiều hoạt động lễ hội quan trọng của đồng bào Khmer, trong đó có 3 lễ chính là: tết Chôl Chnăm Thmây (vào năm mới), lễ Sen Đôn Ta (lễ cúng ông bà) và lễ Ok – Om – Bôk (lễ hội đút cốm dẹp hay còn gọi là lễ hội cúng trăng rằm tháng Mười) thu hút rất đông đồng bào phật tử trong vùng và khách du lịch Vĩnh Long đến tham quan, chiêm bái và dự lễ hội.

Với bề dày lịch sử hơn 1.000 năm, Chùa Hạnh Phúc Tăng luôn ẩn chứa một nét đẹp độc đáo pha lẫn nhiều giai thoại ly kỳ đã và đang mời gọi du khách gần xa đến tìm hiểu, khám phá.

Cảnh đẹp chùa Hạnh Phúc Tăng 

Chùa Sanghamangala theo tiếng Ba Li có nghĩa là hạnh phúc gia đình tọa lạc tại ấp Trung Trạch, xã Trung Thành, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Chùa này được xem là một biểu tượng văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào Khmer bởi lối kiến trúc cổ xưa rất độc đáo. 

Hôm chúng tôi đến, chánh điện chùa mới trùng tu xong khá đẹp mắt mang dáng dấp kiến trúc Ấn Độ, vừa mang đường nét kiến trúc Thái Lan.


Ông Kim Quang, ngụ tại thị trấn Vũng Liêm cho biết “…đây là nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của bà con người dân tộc Khơ Me, chúng tôi tự hào vì ngôi chùa đã được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia, vì vậy chúng tôi giáo dục cháu con phải ra sức gìn giữ di tích này...”

Dù đã trải qua bao biến cố thăng trầm theo dòng thời gian, nhưng những ai đã đến đây đều bắt gặp không gian yên tĩnh, trầm mặc, thư thái bởi những cây cổ thụ hàng trăm tuổi, là nơi trú ẩn của hàng ngàn con chim làm tổ luôn ríu rít tiếng líu lo. Phía trước chùa là tượng Phật Thích Ca rất to và được thiết kế rất công phu, trang kính.


Nhiều vị sư tu tại đây rất nhiều năm còn cho biết : xưa kia nơi đây là một khu rừng già có nhiều loài thú dữ như hổ, beo…không ai dám bén bảng tới đây. Một ngày kia có một vị tu sỹ đến đây thuần phục các loại thú trở nên hiền lành, ngoan ngoãn. Vì vậy vị sư này đặt tên chùa là Hạnh Phúc (?), và cái tên này tồn tại cho đến ngày nay.

Theo những tư liệu còn lưu giữ được, chùa Hạnh Phúc Tăng được xây dựng vào năm 632 dương lịch, tức vào thế kỷ thứ VII, điều này có thể chứng minh qua số năm thành lập chùa được khắc trên vách của chánh điện. Vì vậy có thể nói rằng: Đây là ngôi chùa có niên đại lâu nhất của tỉnh Vĩnh Long. Lúc đầu chùa chỉ được xây dựng bằng cây lá đơn sơ.Đến nay, chùa đã qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa, gần nhất là vào năm 2009, 2011 và 2015.

Về bố trí chung của ngôi chùa, chánh điện được xây trên nền cao, lát gạch, tường bê tông kiên cố. Mái ngói lợp thành ba cấp và cấp trên cùng tạo ra độ dốc 45 độ. Giữa nóc chánh điện có đỉnh tháp nhọn cao vút với 4 mặt được trang trí nhiều họa tiết rất công phu. Phía trước gian chánh điện có tượng Phật ban phước lành cao 12m. Trong khuôn viên chùa có các sima xây trên sân gạch, giống như các am nhỏ, là nơi chôn các “hòn đá kiết giới” thiết lập ranh giới của sự tu hành. Bên trong chánh điện bài trí tượng Phật lớn là tượng đức Phật cảm thắng Ma Vương, tượng Phật đi khất thực, tượng Phật thiền định, tượng Phật nhập Niết bàn. Phía sau chánh điện là cây sala, hậu điện xây theo kiểu nhà ngang, tường gạch mái ngói. Gian giữa có bàn thờ Phật quay về hướng Đông, đây là nơi các sư sãi, phật tử hội họp, tiếp khách và là nơi tiến hành những nghi lễ khác.

Bên cạnh chức năng giữ gìn những giá trị truyền thống của đồng bào Khmer, chùa Hạnh Phúc Tăng còn được các cơ quan, đơn vị ở huyện Vũng Liêm sử dụng để tuyên truyền cho đồng bào Khmer những chủ trương, chính sách, pháp luật mới của Đảng, nhà nước; tổ chức cho bà con tham gia sinh hoạt văn hóa, lễ hội, tín ngưỡng. Hàng năm tại chùa này diễn ra nhiều hoạt động lễ hội quan trọng, trong đó có 3 lễ chính là: tết Chôl Chnăm Thmây (vào năm mới), lễ Sen Đôn Ta (lễ cúng ông bà) và lễ Ok – Om - Bôk (lễ hội đút cốm dẹp hay còn gọi là lễ hội cúng trăng rằm tháng Mười) thu hút rất đông đồng bào phật tử trong vùng đến tham quan, chiêm bái và dự lễ hội.

Với bề dày lịch sử hơn gần 1.500 năm xây dựng ( ?) ngôi chùa này luôn ẩn chứa một nét đẹp độc đáo pha lẫn nhiều giai thoại khá hấp dẫn đã và đang mời gọi du khách gần xa đến tham quan, tìm hiểu, khám phá.

Tô Phục Hưng

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét