Chùa Phật Đà tọa lạc trên đường Mạc Cửu, nằm ngay dưới chân núi Bình San thuộc TP Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Có dịp du lịch Hà Tiên, bạn đừng quên ghé thăm Chùa Phật Đà hay còn gọi là chùa Lò Gạch để chiêm bái và thưởng ngoạn một công trình nghệ thuật kiến trúc Phật giáo rất độc đáo, giàu tính thẩm mỹ, vừa cổ kính, lại vừa hiện đại…
Xưa kia, nơi đây có cái lò gạnh bị bỏ hoang. Đến năm 1945, trên bước đường hành đạo hòa thượng Thích Chí Hoà đã dừng chân tại Hà Tiên và lập nên một ngôi chùa nhỏ bằng cây lá mang tên là Tịnh Xá Chí Hòa. Và vì cái lò gạch được sử dụng làm chánh điện, để tụng kinh bái sám, nên người dân địa phương gọi là Chùa Lò Gạch.
Năm 1949, hòa thượng cùng với vài đệ tử rời chùa sang Campuchia để hoằng đạo. Một năm sau đó, ngài trở về quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp. Khoảng năm 1954, hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu.
Do chiến tranh kéo dài, trải qua nhiều năm tháng không người chăm sóc, tu bổ nên chùa bị hư hỏng, xuống cấp nặng. Năm 1993, theo nguyện vọng của bà con Phật tử ở đây, Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo Kiên Giang đã bổ nhiệm Đại đức Thích Huệ Tâm, trú xứ chùa Phước Hưng (Sa Đéc) về trụ trì và đổi tên ngôi Tịnh xá thành Chùa Phật Đà.
Đến năm 2009, chùa lại được trùng tu khang trang như hiện nay. Lấy tông màu xám làm chủ đạo, với lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã, chùa Phật Đà làm tăng thêm vẻ đẹp nên thơ của thắng cảnh Bình San điệp thúy ở vùng đất Hà Tiên thập cảnh. Nếu như lăng Mạc Cửu mang vẻ ưu tư, trầm mặc hay Phù Dung cổ tự e lệ, cổ kính thì chùa Phật Đà mang vẻ đẹp đơn giản nhưng hiện đại và đậm chất nhân văn. Chính vì nét kiến trúc khá độc đáo và mãn nhãn đó mà chùa thu hút sự chú ý của du khách và từ lâu đã trở thành một địa điểm du lịch Hà Tiên nổi tiếng.
Bước vào chùa, dường như mọi hỉ, nộ, ái, ố của cuộc sống được bỏ lại sau lưng. Thay vào đó là không gian tĩnh lặng, tiếng nhạc thiền ngân vang hòa cùng tiếng mõ, chuông… tạo nên nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau nhưng rất đỗi nhẹ nhàng và thanh tịnh.
Quần thể kiến trúc chùa gồm: Chánh điện, nhà thờ tổ, đông lang và tây lang, nhà phương trượng và tăng phòng. Chánh điện được trùng tu trên nền lò gạch cũ, có hình dáng kiểu lò nung gạch.
Du khách sẽ rất ngạc nhiên với cảm giác khi bước vào bên trong ngôi chánh điện. Có tượng một vị bồ tát cầm phương trượng, nét mặt từ bi, tự tại mang hình tượng ngài Mục Kiền Liên đi tìm mẹ ở chốn âm cung. Cũng có người cho rằng đó là pho tượng ngài Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh ở Tây Thiên, khi đã đắc đạo hóa thân thành bồ tát…
Ấn tượng nhất là Cây bồ đề cổ thụ, thân cây có đường kính khoảng 1,5m, tán lá xum xuê, toàn bộ cội rễ đều mọc ra phía trước và hai bên mà không hề mọc vào trong sân chùa, dưới gốc là tượng Phật Thích Ca tọa thiền. Điều kỳ lạ là cội rễ của cây bồ đề bao trùm lên bệ tượng và đưa pho tượng lên cao hơn so với vị trí ban đầu.
Cổng chùa Phật Đà
Xưa kia, nơi đây có cái lò gạnh bị bỏ hoang. Đến năm 1945, trên bước đường hành đạo hòa thượng Thích Chí Hoà đã dừng chân tại Hà Tiên và lập nên một ngôi chùa nhỏ bằng cây lá mang tên là Tịnh Xá Chí Hòa. Và vì cái lò gạch được sử dụng làm chánh điện, để tụng kinh bái sám, nên người dân địa phương gọi là Chùa Lò Gạch.
Năm 1949, hòa thượng cùng với vài đệ tử rời chùa sang Campuchia để hoằng đạo. Một năm sau đó, ngài trở về quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp. Khoảng năm 1954, hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu.
Do chiến tranh kéo dài, trải qua nhiều năm tháng không người chăm sóc, tu bổ nên chùa bị hư hỏng, xuống cấp nặng. Năm 1993, theo nguyện vọng của bà con Phật tử ở đây, Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo Kiên Giang đã bổ nhiệm Đại đức Thích Huệ Tâm, trú xứ chùa Phước Hưng (Sa Đéc) về trụ trì và đổi tên ngôi Tịnh xá thành Chùa Phật Đà.
Đến năm 2009, chùa lại được trùng tu khang trang như hiện nay. Lấy tông màu xám làm chủ đạo, với lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã, chùa Phật Đà làm tăng thêm vẻ đẹp nên thơ của thắng cảnh Bình San điệp thúy ở vùng đất Hà Tiên thập cảnh. Nếu như lăng Mạc Cửu mang vẻ ưu tư, trầm mặc hay Phù Dung cổ tự e lệ, cổ kính thì chùa Phật Đà mang vẻ đẹp đơn giản nhưng hiện đại và đậm chất nhân văn. Chính vì nét kiến trúc khá độc đáo và mãn nhãn đó mà chùa thu hút sự chú ý của du khách và từ lâu đã trở thành một địa điểm du lịch Hà Tiên nổi tiếng.
Lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã
Bước vào chùa, dường như mọi hỉ, nộ, ái, ố của cuộc sống được bỏ lại sau lưng. Thay vào đó là không gian tĩnh lặng, tiếng nhạc thiền ngân vang hòa cùng tiếng mõ, chuông… tạo nên nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau nhưng rất đỗi nhẹ nhàng và thanh tịnh.
Tượng Phật Bà Quan Âm trong khuôn viên
Quần thể kiến trúc chùa gồm: Chánh điện, nhà thờ tổ, đông lang và tây lang, nhà phương trượng và tăng phòng. Chánh điện được trùng tu trên nền lò gạch cũ, có hình dáng kiểu lò nung gạch.
Chánh điện được trùng tu trên nền lò gạch cũ
Du khách sẽ rất ngạc nhiên với cảm giác khi bước vào bên trong ngôi chánh điện. Có tượng một vị bồ tát cầm phương trượng, nét mặt từ bi, tự tại mang hình tượng ngài Mục Kiền Liên đi tìm mẹ ở chốn âm cung. Cũng có người cho rằng đó là pho tượng ngài Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh ở Tây Thiên, khi đã đắc đạo hóa thân thành bồ tát…
Bên trong là tượng một vị bồ tát cầm phương trượng
Ấn tượng nhất là Cây bồ đề cổ thụ, thân cây có đường kính khoảng 1,5m, tán lá xum xuê, toàn bộ cội rễ đều mọc ra phía trước và hai bên mà không hề mọc vào trong sân chùa, dưới gốc là tượng Phật Thích Ca tọa thiền. Điều kỳ lạ là cội rễ của cây bồ đề bao trùm lên bệ tượng và đưa pho tượng lên cao hơn so với vị trí ban đầu.
Tượng Phật dưới cây bồ đề
Chùa Phật Đà không chỉ đẹp về lối kiến trúc độc đáo mà còn là một không gian thiền định, một chốn thiêng liêng của cõi Phật đường. Nơi đây, những giá trị văn hóa, tín ngưỡng tâm linh Phật giáo được tôn vinh và giữ gìn.
Chùa Phật Đà trên đất Hà Tiên - Kiên giang
Chùa Phật Đà thường được gọi là chùa Lò Gạch, tọa lạc ở số 32, đường Mạc Cửu, phường Bình San, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Chùa thuộc hệ phái Bắc tông.
Chùa nằm dưới chân núi Bình San, cạnh lăng Mạc Cửu. Xưa kia, nơi đây có cái lò gạnh bị bỏ hoang. Đến năm 1945, trên bước vân du hành đạo miệt Hà Tiên, Hòa thượng Thích Chí Hoà, (thế danh Nguyễn Văn Tịnh) đã dừng chân tại chỗ này và lập nên một ngôi chùa nhỏ bằng cây lá mang tên là Tịnh Xá Chí Hòa. Và vì cái lò gạch được sử dụng làm chánh điện, để tụng kinh bái sám, nên dân địa phương gọi là Chùa Lò Gạch.
Trong thời gian trụ xứ và giáo hoá tại bổn tự, Hòa thượng đã mở mang khu vực xung quanh và xây cất thêm nhiều am tranh tịnh thất để tiếp Tăng độ chúng.
Năm 1949, Hòa thượng cùng với vài đệ tử sang Campuchia để hoằng pháp. Một năm sau đó, Ngài trở về lại quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp.
Năm 1954, Hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu. Người kế vị trụ trì là Hòa thượng Thích Quảng Tấn.
Ngài Quảng Tấn thế danh là gì, sanh năm nào, ở đâu, hành trạng ra sao, không ai rõ. Chỉ biết rằng sau khi Ngài Quảng Tấn tịch thì bà Dương Thị Thoàn, pháp danh Diệu Trí, người bí mật hoạt động cách mạng với bí danh là Trần Thị Thanh đã đến ở và coi sóc chùa.
Năm 1993, theo nguyện vọng của bà Diệu Trí và Phật tử ở đây, Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo Kiên Giang đã bổ nhiệm Đại đức Thích Huệ Tâm, trú xứ chùa Phước Hưng (Sa Đéc) về trụ trì và đổi tên ngôi Tịnh xá thành Chùa Phật Đà.
Do vì trải qua một thời gian dài không người tu bổ nên ngôi Tam bảo vốn hư cũ ngày càng thêm xuống cấp nặng. Thế nên vào tháng 9/1993, thầy trụ trì đã cho khởi công trùng tu, xây dựng mới lại ngôi đạo tràng này.
Năm 1998 với tâm thiết tha quy ngưỡng đường lối tu Thiền của Thiền sư Thích Thanh Từ, thầy xin nhập chúng tu học với Thiền sư tại Thiền viện Trúc Lâm Phụng Hoàng – Đà Lạt.
Chùa nằm dưới chân núi Bình San, cạnh lăng Mạc Cửu. Xưa kia, nơi đây có cái lò gạnh bị bỏ hoang. Đến năm 1945, trên bước vân du hành đạo miệt Hà Tiên, Hòa thượng Thích Chí Hoà, (thế danh Nguyễn Văn Tịnh) đã dừng chân tại chỗ này và lập nên một ngôi chùa nhỏ bằng cây lá mang tên là Tịnh Xá Chí Hòa. Và vì cái lò gạch được sử dụng làm chánh điện, để tụng kinh bái sám, nên dân địa phương gọi là Chùa Lò Gạch.
Trong thời gian trụ xứ và giáo hoá tại bổn tự, Hòa thượng đã mở mang khu vực xung quanh và xây cất thêm nhiều am tranh tịnh thất để tiếp Tăng độ chúng.
Năm 1949, Hòa thượng cùng với vài đệ tử sang Campuchia để hoằng pháp. Một năm sau đó, Ngài trở về lại quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp.
Năm 1954, Hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu. Người kế vị trụ trì là Hòa thượng Thích Quảng Tấn.
Ngài Quảng Tấn thế danh là gì, sanh năm nào, ở đâu, hành trạng ra sao, không ai rõ. Chỉ biết rằng sau khi Ngài Quảng Tấn tịch thì bà Dương Thị Thoàn, pháp danh Diệu Trí, người bí mật hoạt động cách mạng với bí danh là Trần Thị Thanh đã đến ở và coi sóc chùa.
Do vì trải qua một thời gian dài không người tu bổ nên ngôi Tam bảo vốn hư cũ ngày càng thêm xuống cấp nặng. Thế nên vào tháng 9/1993, thầy trụ trì đã cho khởi công trùng tu, xây dựng mới lại ngôi đạo tràng này.
Năm 1998 với tâm thiết tha quy ngưỡng đường lối tu Thiền của Thiền sư Thích Thanh Từ, thầy xin nhập chúng tu học với Thiền sư tại Thiền viện Trúc Lâm Phụng Hoàng – Đà Lạt.
Đến năm 2000, vì bệnh duyên nên thầy phải trở về trụ xứ. Cũng trong thời gian này, thầy được Tỉnh hội bổ nhiệm làm Chánh đại diện Phật giáo thị xã Hà Tiên cho đến nay.
Hiện tại (2009) chùa được trùng tu lại rất khang trang với đầy đủ các phòng nhà cần thiết cho sự sinh hoạt của một Tòng lâm. Mặc dù cơ sở không qui mô nhưng với lối kiến trúc hài hòa, chùa Phật Đà đã góp vào cụm thắng tích “Bình San Điệp Thúy” một danh lam Phật tự thật trang nghiêm, thanh nhã.
Quả là:
Được biết, mùa hạ năm nay (2009), chùa Phật Đà sẽ mở Đạo tràng An cư kiết hạ tập trung dành cho chư Tăng. Như vậy, Trường hạ Phật Đà sẽ là một trường hạ đầu tiên của vùng đất Hà tiên, nơi cuối miền Tây Nam tổ quốc kể từ ngày Tổng trấn Mạc Cửu đến đây khai khẩn, khoảng hơn 300 năm nay.
Dưới chân núi Bình San, gần lăng Mạc Cửu, thuộc thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang, có chùa Phật Đà thường được người dân địa phương gọi là chùa Lò Gạch.
Ban đầu, vào năm 1945, trên bước đường hành đạo hòa thượng Thích Chí Hoà đã dừng chân tại Hà Tiên và dựng một tịnh thất nhỏ bằng cây lá đơn sơ trên mảnh đất nền cái lò gạch bỏ hoang. Năm 1949, hòa thượng cùng với vài đệ tử rời chùa sang Campuchia để hoằng đạo. Một năm sau đó, ngài trở về quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp. Khoảng năm 1954, hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu.
Do chiến tranh kéo dài, trải qua nhiều năm tháng không người chăm sóc, tu bổ nên chùa bị hư hỏng, xuống cấp nặng. Vào tháng 9/1993, chùa Lò Gạch mới được khởi công xây dựng lại và đến năm 2009, chùa lại được trùng tu khang trang như hiện nay.
Với lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã, chùa Phật Đà làm tăng thêm vẻ đẹp nên thơ của thắng cảnh Bình San điệp thúy (*) ở vùng đất Hà Tiên thập cảnh.
Đến Hà Tiên, du khách thường ghé vào chùa Lò Gạch viếng thăm, chiêm bái và thưởng ngoạn một công trình nghệ thuật kiến trúc Phật giáo rất độc đáo, giàu tính thẩm mỹ, vừa cổ kính, lại vừa hiện đại…
Du khách sẽ rất ngạc nhiên với cảm giác khi bước vào bên trong ngôi chánh điện kiểu lò nung gạch. Có tượng một vị bồ tát cầm phương trượng, nét mặt từ bi, tự tại mang hình tượng ngài Mục Kiền Liên đi tìm mẹ ở chốn âm cung. Cũng có người cho rằng đó là pho tượng ngài Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh ở Tây Thiên, khi đã đắc đạo hóa thân thành bồ tát…
(*) Bình San điệp thúy (nghĩa là "núi dựng một màu xanh") là tên hai bài thơ của Mạc Thiên Tứ; một bằng chữ Hán trong tập "Hà Tiên thập vịnh" (in năm 1737); một bằng chữ Nôm được xếp trong tập "Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh". Cả hai bài đều miêu tả cảnh đẹp của núi Bình San, một trong mười thắng cảnh của đất Hà Tiên xưa. Nay núi thuộc phường Bình San, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.
Hiện tại (2009) chùa được trùng tu lại rất khang trang với đầy đủ các phòng nhà cần thiết cho sự sinh hoạt của một Tòng lâm. Mặc dù cơ sở không qui mô nhưng với lối kiến trúc hài hòa, chùa Phật Đà đã góp vào cụm thắng tích “Bình San Điệp Thúy” một danh lam Phật tự thật trang nghiêm, thanh nhã.
Quả là:
Du khách đến tham quan Hà tiên thập cảnh, hành hương chiêm bái danh lam thắng cảnh nơi đây thường ghé vào chùa viếng thăm lễ Phật.“Đây chùa Lò Gạch núi Bình SanMột thuở hoang vu gội gió ngànNúi nhỏ um tùm cây cỏ dạiChùa quê quạnh quẽ bóng trăng tànNhân duyên pháp Phật hoa thiền nởCảnh trí Không môn rợp nắng vàngSớm vọng chuông ngân tan niệm tụcChiều vang mõ nhịp cõi lòng an.”
Được biết, mùa hạ năm nay (2009), chùa Phật Đà sẽ mở Đạo tràng An cư kiết hạ tập trung dành cho chư Tăng. Như vậy, Trường hạ Phật Đà sẽ là một trường hạ đầu tiên của vùng đất Hà tiên, nơi cuối miền Tây Nam tổ quốc kể từ ngày Tổng trấn Mạc Cửu đến đây khai khẩn, khoảng hơn 300 năm nay.
Bài, ảnh Khải Tâm
Giác ngộ online
Giác ngộ online
Chùa Lò gạch ở Hà Tiên
Chùa Lò Gạch, số 32, đường Mạc Cửu, phường Bình San, thị xã Hà Tiên. Ảnh: Anh Việt
Dưới chân núi Bình San, gần lăng Mạc Cửu, thuộc thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang, có chùa Phật Đà thường được người dân địa phương gọi là chùa Lò Gạch.
Ban đầu, vào năm 1945, trên bước đường hành đạo hòa thượng Thích Chí Hoà đã dừng chân tại Hà Tiên và dựng một tịnh thất nhỏ bằng cây lá đơn sơ trên mảnh đất nền cái lò gạch bỏ hoang. Năm 1949, hòa thượng cùng với vài đệ tử rời chùa sang Campuchia để hoằng đạo. Một năm sau đó, ngài trở về quê hương và tham gia kháng chiến chống Pháp. Khoảng năm 1954, hòa thượng viên tịch tại Bà Rịa-Vũng Tàu.
Do chiến tranh kéo dài, trải qua nhiều năm tháng không người chăm sóc, tu bổ nên chùa bị hư hỏng, xuống cấp nặng. Vào tháng 9/1993, chùa Lò Gạch mới được khởi công xây dựng lại và đến năm 2009, chùa lại được trùng tu khang trang như hiện nay.
Với lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã, chùa Phật Đà làm tăng thêm vẻ đẹp nên thơ của thắng cảnh Bình San điệp thúy (*) ở vùng đất Hà Tiên thập cảnh.
Đến Hà Tiên, du khách thường ghé vào chùa Lò Gạch viếng thăm, chiêm bái và thưởng ngoạn một công trình nghệ thuật kiến trúc Phật giáo rất độc đáo, giàu tính thẩm mỹ, vừa cổ kính, lại vừa hiện đại…
Du khách sẽ rất ngạc nhiên với cảm giác khi bước vào bên trong ngôi chánh điện kiểu lò nung gạch. Có tượng một vị bồ tát cầm phương trượng, nét mặt từ bi, tự tại mang hình tượng ngài Mục Kiền Liên đi tìm mẹ ở chốn âm cung. Cũng có người cho rằng đó là pho tượng ngài Đường Tam Tạng đi thỉnh kinh ở Tây Thiên, khi đã đắc đạo hóa thân thành bồ tát…
Ngôi chánh điện của chùa có hình dạng một lò nung gạch, kiểu kiến trúc độc nhất vô nhị ở Việt Nam. Ảnh: Anh Việt
_________________________________________________
(*) Bình San điệp thúy (nghĩa là "núi dựng một màu xanh") là tên hai bài thơ của Mạc Thiên Tứ; một bằng chữ Hán trong tập "Hà Tiên thập vịnh" (in năm 1737); một bằng chữ Nôm được xếp trong tập "Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh". Cả hai bài đều miêu tả cảnh đẹp của núi Bình San, một trong mười thắng cảnh của đất Hà Tiên xưa. Nay núi thuộc phường Bình San, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.
Anh Việt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét