Chùa Liên Trì

Huyện Cái Bè: Lịch Sử Chùa Liên Trì

LỊCH SỬ CHÙA LIÊN TRÌ

Chùa Liên Trì là một ngôi Cổ tự tọa lạc tại vùng quê sông nước xã An Thái Đông, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Đại đức Thích Tịnh Huệ đương nhiệm trụ trì, điều hành Phật sự.

Đây là nơi có nhiều chứng tích lịch sử Phật giáo qua các thời đại, là nơi dừng chân hành trì tu tập, hoằng pháp độ sinh của bao thế hệ danh Tăng thạc đức; đồng thời cũng là nơi hoạt động của các nhà chí sĩ yêu nước, trong đó có sự tham gia của các bậc danh Tăng và Phật tử địa phương.

Liên Trì cổ tự được khai sơn vào niên hiệu Gia Long năm thứ tư. Ngày mồng 10 tháng 05 năm Bính Dần (1806), thí chủ Phật tử Nguyễn Văn Đát phát tâm cúng đất vườn để xây dựng Già lam đồng thời cũng cúng thêm đất ruộng để tự túc kinh tế cho chùa. Ban đầu ngôi Chùa tạo dựng bằng gỗ tạp, lợp tranh lá, làm nơi dừng chân của những bậc danh Tăng vân du hóa đạo. Sau đó được Thiền sư Đức Hạnh đặt danh hiệu là Chùa Liên Trì và xây dựng lại khang trang hơn.

Tương truyền Thiền sư Đức Hạnh là một vị quan triều đình nhà Nguyễn, sau khi đã trãi nghiệm trong chốn quan trường, chứng kiến biết bao sự thăng trầm dâu bể, Ngài chợt thức tỉnh:

“Trăm năm kiếp sống, phúc hơi tàn,

Công danh sự nghiệp áng mây tan,

Phú quý vinh hoa cơn gió thoảng,

Nguồn tâm hoa tuệ mãi thênh thang.”

Giác ngộ lý vô thường, Ngài rủ áo từ quan, xuất gia học Phật, đó đây hành cước. Khi đủ duyên hóa độ thì Ngài tìm nơi dừng chân để phương tiện độ sinh. Trên hành trình về Nam, Ngài vân du đến vùng đất thuộc làng An Thái Đông thì được đại thí chủ là Ông Bà Cai họ Huỳnh phụng hiến thêm 5 heta vườn, để cho Ngài khuếch trương cơ sở vật chất, tiếp Tăng độ chúng, thừa hành Phật sự và 2 heta ruộng để làm hương hỏa thờ phụng ngôi Tam bảo Liên Trì Cổ Tự.

Thiền sư Đức Hạnh họ Nguyễn, sinh năm Quý Tỵ (1831) tại miền Trung Việt Nam, thọ tâm pháp truyền thừa dòng Lâm tế chi Nguyên Thiều đời thứ 38, pháp húy Minh Nguyên. Thọ tâm pháp truyền thừa dòng Lâm tế chi Liễu Quán đời thứ 41 pháp húy Thanh Tịnh hiệu Đức Hạnh. Ngài viên tịch vào giờ Tý ngày mùng 10 tháng 11 năm Giáp Tý (1923), trụ thế 92 năm. Tang lễ được tổ chức tại chùa Liên Trì và Kim quan đưa vào Bảo tháp phía bên phải trước chùa hiện nay.

Sinh thời Lãnh binh Nguyễn Văn Cẩn (một trong Tứ Kiệt đất Định Tường) thường lui tới đàm đạo với Thiền sư Đức Hạnh tại chùa Liên Trì và sau đó xuất gia với pháp danh Minh Mai hiệu Phương Danh.

Năm 1927 Giáo thọ Trụ trì chùa Liên Trì là ngài Trừng Trung hiệu Chánh Vi -Minh Tâm (là bào huynh của Hòa thượng Pháp Tràng) đã tổ chức đúc Hồng Chung cho chùa.

Sau Cách mạng tháng Tám (1945) chùa Liên Trì đã trở thành cơ sở Phật giáo Cứu quốc huyện Cái Bè, Hòa thượng Thích Pháp Tràng được bầu làm đại diện Hội, cùng với Phật tử bổn tự liên lạc với các cơ sở Cách mạng trong vùng để kháng Pháp.

Năm Đinh Hợi (1947), Hòa thượng Thích Minh Nguyệt về chùa Liên Trì thành lập Hội Phật giáo Cứu quốc huyện Cái Bè. Đây là nơi vận động Tăng Ni, Phật tử quyên tiền ủng hộ kháng chiến và chế tạo vũ khí; đồng thời giáo dục tinh thần yêu nước cho giới Tăng Ni, Phật tử. Thời gian này Hòa thượng Thích Hành Trụ đã về đây mở lớp gia giáo và dạy giáo lý cho Phật tử địa phương.

Một thời gian dài sau đó chùa Liên Trì vắng bóng Sư trụ trì, vì thế ngôi chùa dần bị mai một, cơ sở vật chất xuống cấp trầm trọng. Đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng tín ngưỡng của người dân địa phương, lãnh đạo chính quyền cùng chư Tôn thiền đức Phật giáo huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang đã tạo điều kiện thuận lợi cho Đại đức Thích Tịnh Huệ về Trụ trì chùa Liên Trì vào năm 2006.

Để tiếp nối mạng mạch Phật pháp, truyền đăng tục diệm, lan tỏa hương Từ bi Trí tuệ của Phật Tổ; năm 2007, Đại đức Thích Tịnh Huệ cùng đồng bào địa phương phát tâm đại trùng tu toàn bộ ngôi phạm vũ Liên Trì Cổ Tự bằng chất liệu bê tông cốt thép, lễ Khánh thành giai đoạn một vào ngày 23 tháng 12 năm 2012 (11 tháng 11 năm Nhâm Thìn).

Những năm sau đó, Đại đức Trụ trì hoàn thành các hạn mục về cơ sở, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tu học của chư Tăng và Phật tử tại bổn tự. Đại đức Thích Tịnh Huệ cũng phát tâm tôn tạo Đại tượng Bồ tát Quán Thế Âm, chế tác vườn tượng Thập bát La hán, xây cổng Tam quan và kiến tạo lại toàn bộ khuôn viên sân chùa Liên Trì trang nghiêm, tráng lệ như hiện nay.

Như tên gọi của ngôi chùa, “Liên Trì” nghĩa là “Ao Sen”. Đại đức Trụ trì đã thiết trí ngôi Chánh điện thờ Tôn tượng Đức Phật A Di Đà uy nghiêm trên tòa sen báu; bên trên các khoảng trống vách tường là phù điêu chư Bồ tát trong hội Liên Trì, các bài chú Đại Bi và Tâm kinh Bát Nhã.

Nơi Tổ đường, Tôn tượng Tổ sư Đạt Ma, Tam tổ Trúc Lâm và Long vị chư Hòa thượng Tổ sư tiền nhiệm được bày trí trang nghiêm, lưu dấu những móc thời gian Giáo pháp Đức Phật truyền thừa đến ngôi chùa Cổ kính này.

Mỗi chiều, tiếng chuông chùa thong thả ngân lên giữa bầu trời lộng gió, tiếng mõ nhịp đều hòa quyện với lời kinh vang xa miên mang trên sông nước, tất cả như rót vào lòng người dân nơi đây một niềm an lạc vô biên khôn tả.

“Tỏa cánh hoa đàm muôn thuở trước,

Ngàn sau thanh thoát mãi nguồn thương.

Liên Trì cổ tự vấn vương, 

Giục người lữ khách tầm phương tu hành.”

Một số ảnh tư liệu:

Ban Biên Tập Lịch Sử Tự Viện tỉnh Tiền Giang
Phật giáo Tiền Giang - 10/11/2023